Bij een warmtekrachtkoppeling, ook wel wkk genoemd, wordt tegelijkertijd zowel elektriciteit als warmte geproduceerd. Dit gebeurt met behulp van een motor op één brandstof. Dat kan een fossiele brandstof zijn, zoals aardgas, aardolie of steenkool, maar het kan ook een hernieuwbare brandstof zoals biogas of biomassa zijn. Deze techniek wordt vooral gebruikt voor grote gebouwen die een grote warmtebehoefte hebben, zoals bijvoorbeeld ziekenhuizen. Maar het is ook interessant voor een Vereniging van Eigenaren, De wkk kan de warmte laten dienen als blokverwarming, waarmee de ruimte verwarmd kan worden en het tapwater.
Wat is warmtekracht?
Warmtekrachtkoppeling, ofwel wkk, staat dus voor het gelijktijdig opwekken van warmte en elektriciteit. De elektriciteit kan van meerdere dingen afkomstig zijn, zoals van een verbrandingsmotor of gasturbine. Die wendt een generator aan, die vervolgens de elektriciteit opwekt. De vrijgekomen warmte wordt lokaal gebruikt voor onder meer stoom, hete lucht of productie van warm water. Veel bedrijven hebben warmte nodig voor het productieproces en wekken warmte vaak op door middel van een gas- of olie gestookte ketel. Ook wordt afvalwarmte van grote centrales af en toe gebruikt voor stadsverwarming. Bij microwarmte-krachtkoppeling worden huishoudens voorzien van elektriciteit. In Vlaanderen is een microwarmte-krachtkoppeling een installaties tot 50 kW elektrisch vermogen.
Hoe wordt warmtekracht opgewekt?
Warmtekracht kan op verschillende manieren worden opgewekt. Je laat allereerst de motor draaien door middel van brandstof. Dit is mogelijk met een stoomturbine, een gasturbine, een Stirlingmotor, een inwendige verbrandingsmotor of brandstofcellen. Door een van deze technieken wordt de alternator in beweging gezet en wordt elektriciteit opgewekt. Doordat de alternator beweegt, ontstaat warmte. Koelvloeistof gaat oververhitting van de alternator tegen. Een warmtewisselaar herstelt de warmte uit de koelvloeistof en gebruikt deze warmte om warm water aan te maken voor bijvoorbeeld de verwarming. Ook de warmte uit verbrandingsgassen worden gewonnen en gebruikt voor warmwaterproductie.
De voordelen van warmtekracht
De warmtekrachtkoppeling zorgt voor een lager brandstofgebruik. In vergelijking met afzonderlijke, gescheiden productie voor elektriciteit en warmte bespaart de warmtekrachtkoppeling tot wel 20 procent brandstof. Daarnaast zorgt het voor een lagere CO2-uitstoot. Zo heeft de Brusselse distributienetbeheerder voor gas en elektriciteit, Sibelga, in 2017 met 12 wkk-installaties 5788 ton CO2-uitstoot in Brussel vermeden. Verder zorgt het ook voor een lagere energiefactuur met een daling tot wel 10 procent. Voor een microwarmte-krachtkoppeling voor huishoudens geldt dat je meer ruimte hebt in je woning omdat individuele ketens overbodig zijn, je onderhoud en beheer collectief kan regelen en aardgasaansluitingen overbodig zijn. Ook is het een goede investering in de toekomst, omdat je eenvoudiger biogas of aardwarmte gebruikt.
De nadelen van warmtekracht
Een wkk is duur in aanschaf en in onderhoud en is alleen financieel rendabel als deze veel draait. Ook is het alleen rendabel als je zowel de opgewekte elektriciteit als de opgewekte warmte kan gebruiken. Of de wkk financieel rendabel is, is ook afhankelijk van de tariefverhouding tussen gas en elektriciteit. De energietarieven fluctueren, waardoor de rendabiliteit kan veranderen. Verder is er onzekerheid over de toekomst van aardgas, terwijl deze fossiele brandstof nodig is bij de wkk.
De toepassingen van warmtekracht
De warmtekrachtkoppeling wordt voornamelijk door bedrijven gebruikt om zowel warmte als elektriciteit op te wekken en te gebruiken. Zo kunnen bedrijven hun panden verwarmen en kunnen ze warm water uit de kraan krijgen. Ook worden gebouwen op die manier voorzien van licht en kunnen elektrische apparaten gebruikt worden. Het is ook mogelijk om een microwarmte-krachtkoppeling voor huishoudens te gebruiken om deze ook te voorzien van warmte en elektriciteit. Voor een Vereniging van Eigenaren is het vooral interessant om een wkk te gebruiken, omdat je zo een heel blok makkelijk kan voorzien van verwarming, warm water en elektriciteit.